Moda ve hazır giyim endüstrisine yönelik sürdürülebilirlik eleştirileri artıyor. Hızlı modanın dünyamızın kaynaklarını israf ettiği, uzak coğrafyalarda yapılan üretimin ucuz emek sömürüsüne neden olduğu benzeri görüşlere, bu dönemde yeni beklentiler de eklendi. Tüketiciler giderek artan bir oranda kendi ülkelerinde üretilen, doğaya ve topluma saygılı giysiler talep ediyorlar. Bunu yapmayan kuruluşlarıysa protesto ediyorlar. Hazır giyim endüstrisi 300 milyon kişinin içinde bulunduğu, küresel olarak 2,4 trilyon dolarlık bir hacmi ile devasa büyüklükte. Türkiye en büyük 10 hazır giyim ihracatçısı içinde dünyada 7. Avrupa’da 3. sırada.  Öte yandan gelişmiş Avrupa ülkeleri Yeşil Mutabakat çerçevesinde 2030’a kadar karbon salımını yüzde 50 azaltmayı, 2050 yılına kadar sera gazı emisyonlarını sıfırlamayı amaçlıyor. Ülkemizde tekstil ve hazır giyim sektöründe sürdürülebilirlik faaliyetlerinde bulunan, yeşil üretim için düğmeye basmış firmalarda bulunuyor;

Tekstil kimyasallarının 'Sıfır Zararlı Atık' kapsamında değerlendirip ilerletilmesini sağlayan ZDHC (Zero Discharge of Hazardous Chemicals-ZDHC) belgelendirme programına katılan firmaların uluslararası kuruluşların denetiminden geçerek endüstriyel üretimde, çevre ve insan sağlığı alanında performansları ölçülüp kamuoyuna duyuruluyor. Böylece üretimde kullanımı kısıtlı maddeler listesindeki kimyasalların uygunluk kontrol ve testleri tamamlanmış ve onaylanmış oluyor. 

Karbon emisyonunun yüzde 10’u hazır giyim sektöründen geliyor. Hammadde, üretim süreçleri, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, su tüketimin azaltılması, kimyasal maddelerin değiştirilmesi, verimli pamuk (BCI şartlarına uygun pamuk üretimi) ve elyaf üretimi, atık yönetimi gibi konularda iyileştirmeler yapılmalı.

Better Cotton Initiative (BCI), dünya çapında milyonlarca çiftçinin daha sağlıklı koşullarda pamuk üretmesini sağlamak için oluşturulmuş bir inisiyatif. Suyun verimli kullanılması, toprağın sağlığının korunması, üretim süreçlerinin adil, dengeli ve kapsayıcı bir işleyiş kazanması gibi çok boyutlu bir fayda döngüsü yaratmayı hedefleyen, kâr amacı gütmeyen bir program.

Yeşil Mutabakat çerçevesinde halen geçiş sürecine olan sektörde 2026 da fiili vergi uygulamalarının başlayacak oluşu avrupa ülkelerindeki büyük alıcıların beklentileri doğrultusunda sektör dinamiklerinde değişiklikler olacak. Fosil yakıtın bırakılarak emisyonların azaltılması, daha fazla hurda ve geri dönüşümlü girdi kullanılması, suyun tasarruflu kullanılması, teknolojilerin yenilenmesi ve çevreci üretim gibi sürdürülebilir üretim standartlarını gerçekleştirmiş tedarikçilerle çalışılacak.

Organik tekstil konusunda İngiltere, Almanya, Japonya, Amerika başta olmak üzere dünya genelinde 64 ülkede sertifikasyon veren Global Organic Textile Standard (GOTS) Türkiye’den 519 firmanın GOTS sertifikası aldığını duyurdu. Hindistan ve Bangladeş'in ardından dünyada üçüncü sırada, organik pamuk üretiminde de dünya ikinci sıradayız.

Tekstil endüstrisi ve hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren firmaların pandemiyle birlikte oluşan yeni koşullarda büyük bir hızla pazar payını artırabilecek potansiyelde. Tekstil sanayindeki gücü, tasarımcıları ve modern perakende altyapısı sayesinde Avrupa’nın en büyük tedarikçisi durumuna geçebilir. Ayrıca, bu süreçte de kendi güçlü markalarıyla öne çıkabilir. Şirketlerimiz, bir an önce Birleşmiş Milletler’in Kalkınma Amaçlarına faaliyet raporlarına öncelik vermeli, rekabete uyum sağlamak için sürdürülebilir üretimin gereklerini yerine getirecek adımları planlamaya başlamalıdır.