İstanbul Sanayi Odası (İSO) küresel iklim değişikliği ve Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi sürdürülebilirlik çerçevesinde uluslararası ticarette yaşanan yeni sistemleri göz önünde bulundurarak bir sürdürülebilirlik vizyonu belirledi. Bu vizyonu kapsamında İSO, Türkiye’deki sanayi şirketlerinin küresel pazarda yüksek katma değer üretmelerine ve rekabetçi sürdürülebilirlik yetkinliklerini artırmalarına destek olmak amacıyla sektörler için yol haritası hazırlığını sürdürüyor. 10 ayrı sektör için hazırladığı “sürdürülebilirlik öncelikleri ve takip göstergelerini” içeren yol gösterici rehberlerden ilki, Tekstil Ürünleri Sanayi ve Giyim Eşyaları Sanayi için tamamlandı. Rehber, İSO bünyesinde faaliyet gösteren “Tekstil Ürünleri Sanayi” ve “Giyim Eşyaları Sanayi” gruplarının gelecek dönem sürdürülebilirlik çalışmaları için sektöre özel yol gösterici öncelikleri ve takip göstergelerini sunacak.

Rehberi sizin için inceledik, ana başlıklar:

• İklim Değişikliği ve Sürdürülebilir Sanayi
  İklim değişikliğinin etkilerini sanayi perspektifinde tanımlayarak bu etkileri azaltmak ve gerekli uyum çalışmalarını yürütmek ve düşük karbon salınımı üretecek iş modellerine geçişe odaklanılmasını sağlamak. Bu amaçla öncelik verilecek konular;
  - iklim değişikliğine uyum ve emisyon azaltım stratejileri
  - AB Yeşil Mutabakatı
  - Temiz teknolojiler
  - Enerji ve kaynak verimliliği ve yönetimi
  - Mevzuata uyum ve risk yönetimi
• Döngüzel Ekonomi
  Mevcut ekolojik ve ekonomik krizlerin öğretisi doğrultusunda sanayi sektörlerinin kaynak verimliliğine odaklanarak farkındalık, maliyet avantajı, üretim süreçlerinde verimlilik yaratılması çalışmaları. Bu amaçla öncelik verilecek konular;
  - Atık yönetimi
  - Kimyasal ve su yönetimi
  - Değer zinciri ve yaşam döngüsü analizi
  - Yenilikçi iş modelleri, döngüsel ürün ve hizmet tasarımı
  - Yeşil satınalma ve yeşil tedarik
  - AB Döngüsel Ekonomi mevzuatına uyum çalışmaları
• Sürdürülebilir Finans
  Hem Türkiye hemde uluslararası piyasalarda uygulamaları artan sürdülebilir finans ile ilgili sektörleri harekete geçirmeyi planlar. Öncelikli konular;
  - Düşük karbonlu ve kapsayıcı büyüme için sunulan finansal araç ve ürünlerin geliştirilmesi
  - Mevcut finans imkanları ile İSO üyelerinin buluşturulması
  - Sürdürülebilir kalkınma odaklı iş birliklerinin artırılması
• Güvenli Çalışma Ortamı
  Günümüzde hızla değişen iş modelleri çalışma ortamlarını da değiştirmektedir. Elde edilen ilerlemeye rağmen çalışanların güvenliği, sağlığı ve çalışma ortamlarında meydana gelen değişikliklerden kaynaklanan sorunlar devam etmektedir. Çalışan güvenliği ve sağlığını öncelikleyen çalışma ortamların geliştirilmesi, güvenlik odaklı kurum kültürü oluşturulmasına çalışılacaktır. Öncelikli konular;
  - İş sağlığı ve güvenliği
  - Sağlık ve teknik donanım
  - İşyeri iklimi, aydınlatma ve gürültü
  - Kimyasal riskler
  - Ergonomi: insana uygun çalışma ortamı
  - İş organizasyonu ve çalışma süreleri
• İşin Geleceği
  Hızlı teknolojik evrim ve sosyo-kültürel kutuplaşmanın küresel ölçekte işsizliğe, geliş eşitsizliğine ve sosyal istikrarsızlığa yol açacağı öngörülmektedir. Sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için hızlı dönüşüm dalgasını yakalamak, şirketlerin çalışanlarının gelir güvenliği ve refah ihtiyaçlarına yanıt verebilmesini sağlamak gereklidir. İşin geleceği bu yetenek gelişimi ve dönüşümü kapsayan iş modellerinin geliştirilmesine bağlıdır. Öncelikli konular;
  - Yetenek gelişimi ve yetenek dönüşümü
  - Kapsayıcı iş modelleri ve toplumsal  cinsiyet eşitliği
  - Dönüşümsel sürdürülebilirlik liderliği
  - Girişimcilik

Raporda sürdürülebilirliğin ekonomik, çevresel ve sosyal boyutları tanımlanmış ve sürdürülebilir üretimde başarılı olmak için yönetişim süreçlerininin 4 adımda nasıl başarılı olabileceği anlatılmıştır. Ayrıca küresel sürdürülebilirlik gündeminde uzun süredir var olan yeşil mutabakatın ayrıntılarına yer verilmiş. Çevre üzerinde üretimin negatif etkilerinin nasıl azaltılacağı, enerji verimliliği, atık yönetimi gibi konularda bilgi verilmiştir.

Ayrıntılı bilgi için https://www.iso.org.tr/surdurulebilirlik/ adresini ziyaret edebilirsiniz.

Tekstil ürünleri tüketimi ve birincil hammadde kullanımı gıda, barınma ve ulaşımdan sonra AB’de dördüncü en yüksek etkiye sahip kategoriyken, su ve sera gazı emisyonları kapsamında değerlendirildiğinde de beşinci sırada yer alıyor. Tekstil sektöründe, özellikle tarlada ham madde üretimi ile kumaş boyama ve terbiye üretim süreçlerinde yüksek miktarlarda su kullanılıyor. Bu konudaki çalışmalar, 1 ton tekstil kumaşı için 20 ile 230 m3 arasında su kullanıldığını gösteriyor. Üretim prosesinden çıkan atığın diğer üretime ham madde oluşturmasının CO2 salımını ve su kullanımını azaltacağı ve ham madde üretiminde yaratılacak diğer çevresel etkileri de ortadan kaldıracağı vurgulandı. Ayrıca sektörde doğrusal üretim modeli yerine, döngüsel üretim metodunun yaygınlaşması ile yaratılan farkın da artacağı belirtildi.

Tekstil ve Hazır Giyim Sektörleri özelinde Avrupa Yeşil Mutakabatı’nda Öne Çıkan Konular ise aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.

• Döngüsel ekonomi ve eko-tasarım uygulamalarının geliştirilmesi, tekstil atıklarının yüksek seviyelerde toplanması, onarılması ve yeniden değerlendirilmesi
• Sürdürülebilir ham madde kullanımı
• Mikro plastiklere ilişkin etiketleme, standardizasyon, sertifikasyon ve düzenleyici önlemlerin geliştirilmesi
• Üretilen atık miktarının azaltılması hatta geri dönüşümünün sağlanması. Bu kapsamda üreticilerin yeni teknolojilerin gelişimine teşvik edilmesi
• Yeniden kullanılabilir ve onarılabilir ürün pazarının geliştirilmesi
• ‘Yeşil Badana (Green Washing)’ kavramının sektördeki kullanımının azaltılması. Bu doğrultuda müşteri tercihlerinin doğru yönlendirilmesi
• Daha az su tüketiminin teşvik edilmesi
• Yenilenebilir enerji kaynak kullanımının arttırılması ve fosil yakıt kullanımı temelli üretimin değiştirilmesi
• Üretimde tehlikeli kimyasal deşarjının azaltılması
• Sürdürülebilir, eko tasarımlı ve eko etiketli ürünlerin geliştirilmesinin teşvik edilmesi
• Uluslararası bazı tekstil markalarının geliştirdiği şeffaf üretim değerlendirme araçlarının kullanımının yaygınlaştırması
• Teknolojik geliştirmelerin yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla vergi indirimi sağlayacak regülasyonların oluşturulması.